An Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa mga Huring Aldaw

An Simbahan ni Jesukristo nin mga Banal sa mga Huring Aldaw (pinahalipot bilang LDS na Simbahan, kun minsan pinag-aapod na Mormons na Simbahan) iyo an pinakadakulang relihiyosong denominasyon^[1] na pinaggigikanan kan Kahiroan nin Mga Banal sa Huring Aldaw na pinagpundar ni Joseph Smith, Jr. circa 1830. Sa presente, an simbahan igwa na nin sobra sa 55,000 na mga misyonero sa bilog na kinaban asin kamiyembrohan na sobra sa 14.7 milyon ^[2]. Ini pinagranggohan kan Konseho Nasyonal nin Mga Simbahan ^[3] bilang ikaapat sa pinakadakula na Kristiyanong denominasyon sa Estados Unidos ^[4]

An mga parasunod kaini pirmehang pinag-aapod bilang mga Banal sa Huring-aldaw, LDS, o Mormons. Sinda minakonsidera kan saindang mga sadire na parte kan Kristiyanidad. An teolohiyo kan LDS na Simbahan minabale kan mga doktrina nin Kristiyano nin Restoryanismo (Restorationism via Joseph Smith, Jr.), milenyalismo (millenialism), kontinuwasinismo (continuationism), penal na karibayan (penal substitution), o porma nin Apostolikong Kasanglian (Apostolic Succession), pagsikwal sa orihinal na kasalan (original sin), pagbubunyag sa paagi nin paglubog (baptism by immersion), asin an Eukaristiya (pinag-aapod bilang Sakramento). An teolohiko kan LDS minasikwal kan lipas na apostolikong mga kredo (post apostolic creed). Sinda naniniwala sa sarong plano nin kaligtasan (plan of salvation) na minabale sa mga grado nin kamurawayan (degrees of glory), sarong kalaenan kan teosis (theosis) na pinag-apod na eksultasyon (exaltation) na minabale sa posibilidad nin mga mortal na tawo na makapagmana sa kamugtakan nin Diyos sa pagkatapos nin buhay, asin mga ordinansa, na an iba sainda pinaggigibo sana sa laog kan mga templo kan LDS. An Simbahan igwa nin bukas na kanon na minabale kan apat na mga teksto nin mga kasuratan: an Bibliya ^[5] (pareho an Luma asin Bagong Tipan), an Libro ni Mormon(Book of Mormon), an Doktrina asin mga Tipan (Doctrine and Covenants), asin an Perlas nin Dakulang Kahalagahan(Pearl of Great Price). Iba pa sa Bibliya, an mayoriya kan LDS na kanon minabilog sa kapahayagan na diktado ni Joseph Smith, asin kabali an komentaryo asin eksegesis ^[6] manungod sa Bibliya, mga teksto na pinagladawan bilang nawawarang parte kan Bibliya, asin mga libro na pinagsasabing sinurat kan mga propeta asin pinagpasa sa kada henerasyon.

An LDS na Simbahan pinag-organisa sa sarong hirarkikal na estruktura na primerang pinagpamahalaan sa paagi nin mga kalalakehan, kaiba an mga kababaehan na may mga ginagampa na magpangenot sa ibang mga kababaehan asin kaarakian. An mga Mormons naniniwala na si Jesus an namamayo kan simbahan sa paagi nin kapahayagan, asin nagpili nin sarong solong tawo, na pinag-aapod na “an Propeta” o Presidente kan Simbahan, bilang iyo an tagapagtaram ni Jesus sa kinaban. An Presidente sarong parte kan Enot na Panguluhan ^[7] nin tolong tawo, na iyo an nagpapamayo sa sarong Korum nin Doseng Apostoles ^[8] asin iba pang darakulang mga kahawakan (pinag-aapod na Korum) kan heneral na mga awtoridad ^[9], na iyo mismo sa sadire ninda an nagpapamayo sa hababang kadena nin pagpapamahala sa lokal na mga pankongregasyon na mga lideres. Sa lokal na antas, ining mga miyembro kan pagkasaserdote ^[10] pinagpipili gikan sa mga liyeta (Laity) ^[11] asin bulanos na nagtatrabaho sa boluntaryong paagi na mayong kabayaran. An mga miyembro, kabali na an mga klerigo, pinaghahagadan na magdonar nin sarong bilog na ikapu ^[12] kan saindang kita sa Simbahan. An simbahan igwa nin sarong makusog na pankulturang impluwensiya sa mga miyembro kaini, asin naninindugan sa nagkapirang numero nin pampubliko, asin pangobyernong mga isyu. Ini iyo an aktibong nagtutukdo nin ebanghelyong simbahan, asin minapadara nin tutok-panahon na mga misyonaryo ^[13] sa haros bilog na mundo, na iyo an tunay na responsable para sa mabilison na pagtalubo kaini.

1. ↑ Religious denomination
2. ↑ 2013 LDS Statistical Report
3. ↑ National Council of Curches
4. ↑ Estado Unidos.
5. ↑ Ang Bibliya
6. ↑ Exegesis
7. ↑ The First Presidency
8. ↑ Quorum of the Twelve Apostles
9. ↑ The General Authorities
10. ↑ The Priesthood of the Latter-day Saints
11. ↑ The Laity
12. ↑ The Tithes
13. ↑ The LDS Full-Time Missionaries